2025’in ekim ayı boyunca Türkiye’de uluslararası göçle ilişkili gerçekleşen değişimleri incelemek için; T.C. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından yayımlanan 30 Ekim 2025 tarihli göç istatistikleri 2 Ekim 2025 tarihli istatistiklerle karşılaştırılarak analiz edilmiştir. Dolayısıyla veriler 28 günlük bir süreyi kapsamaktadır.  Yazının devamında istatistiklerde göze çarpan eğilimlere değinilecektir.

İkamet İzinleri

İkamet izinli yabancı uyrukluların sayısı ekim ayında yüzde 0,75  artarak 1 milyon 87 bin 443’e yükselmiştir. İkamet izni ile ülkemizde bulunan kişiler arasında Türkmenistan (%13) ve Azerbaycan (%8) uyrukluları ilk iki sıradaki yerlerini korumaktadır. Türkmenistan ve Azerbaycan vatandaşlarına verilen ikamet izinleri sırasıyla yüzde 2,4 ve yüzde 0,8 oranında artmıştır.  Bu ay, önceki aya kıyasla sıralamada bir değişiklik gerçekleşmiş; geçen ay üçüncü sırada bulunan Rusya (%6,8) uyrukluları dördüncü sıraya gerilemiş, üçüncü sırada ise artık Suriye (%7) uyrukluları yer almıştır.  Bu ay, en fazla kısa dönem ikamet izni alan uyrukların sıralamasında eylül ayına göre değişiklik yaşanmıştır. Suriye ve Irak, sırasıyla ilk iki sıradaki konumlarını korumaktadır. Buna karşılık, geçen ay üçüncü sırada yer alan Türkmenistan dördüncü sıraya gerilemiş; üçüncü sırayı ise artık Rusya uyrukluları almıştır

Kısa dönem ikamet izinleri yüzde 1,2 oranında azalarak 408 bin 442 olmuştur. Öğrenci ikamet izinleri yüzde 7,2 artarak 176 bin 851’e, aile ikamet izinleri ise yüzde 1,6 oranında artarak 162 bin 104’e ulaşmıştır. Diğer ikamet izni türlerinin toplam sayısı 340 bin 46 olarak kaydedilmiş olup bu rakam bir önceki aya göre yüzde 0,3 oranında bir düşüşe işaret etmektedir. Bu ay, ikamet izinli yabancı nüfus bakımından ilk sırada yer alan İstanbul’da yüzde 2 oranında artış, ikinci sıradaki Antalya’da yüzde 3,3 oranında düşüş, üçüncü sıradaki Ankara’da ise yüzde 3 oranında artış meydana gelmiştir.

Düzensiz Göç ve İnsan Ticareti

Ekim ayında mükerrerler dahil edildiğinde 14 bin 79, edilmediğinde 11 bin 881 düzensiz göçmen tespit edilmiştir. Geçen ayla karşılaştırıldığında; yüzde 12,3 oranla daha fazla sayıda düzensiz göçmen kayda geçmiştir (mükerrerler dahil sayıya göre). Tespit edilen düzensiz göçmenlerin içerisinde bu ay da en fazla orana sahip ilk üç uyruk 35 bin 46 kişi ile Afganistan (%27), 17 bin 974 kişi ile Suriye (%14,) ve 11 bin 54 kişi ile Özbekistan’dır (%8,6). İlk üç uyruğun da düzensiz göçmen sayıları önceki aya göre artmıştır. Ay içerisinde 967 göçmen kaçakçılığı vakası kaydedilmiştir. Kaydedilen vaka sayısı geçen aya kıyasla %23,8 oranında azalmıştır. Ekim ayında 36 kişinin de insan ticareti mağduru olduğu belirlenmiştir.

Geçici Koruma

Ekim ayında Türkiye’de geçici koruma altındaki Suriyelilerin sayısı yüzde 1,9 azalarak 2 milyon 389 bin 719 olmuştur. Söz konusu düşüş, en yoğun Suriyeli nüfusun bulunduğu ilk üç ilde de etkisini göstermiştir. Suriyelilerin nüfusu İstanbul’da yüzde 1,3 azalarak 421 bin 4, Gaziantep’te yüzde 1,1 azalarak 335 bin 973 ve Şanlıurfa’da yüzde 6 azalarak 196 bin 443 olmuştur. Bu ay geçici koruma statüsündeki 141 Suriyeli üçüncü ülkelere yerleştirilmiştir.  

Ekim ayı sonu itibariyle geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerin 1 milyon 154 bin 273’ünün (%48,3) cinsiyeti kadınken, 1 milyon 235 bin 446’sı (%51,7) erkektir. Geçen aydan bu yana kadınların sayısı yüzde 1,8 ve erkeklerin sayısı yüzde 1,8 oranında azalmıştır. Çocuk yaştaki 0-4 yaş grubundaki çocukların sayısı yüzde 2,2 oranla azalarak 328 bin 912’ye düşmüştür. 18 yaşın altında olan Suriyelilerin sayısı yüzde 1,6 oranında düşerek 1 milyon 199 bin 786 olmuştur. 65 yaş ve üstü Suriyelilerin sayısı ise yüzde 3,4 oranında azalarak 36 bin 841 olmuştur.

Sonuç

2025 yılı Ekim ayına dair Türkiye’deki uluslararası göç hareketlerinin incelenmesi sonucunda, bazı eğilimlerde değişiklikler gözlemlenirken, diğerlerinde süreklilik tespit edilmiştir. Söz konusu değerlendirme, 28 günlük bir zaman dilimini kapsayan veriler üzerinden gerçekleştirilmiştir.

Ekim ayında Türkiye’de ikamet izinli yabancı nüfus genel olarak artış göstermiş, bazı uyruklar konumlarını korurken Suriye uyrukluların sıralamada yükseldiği gözlemlenmiştir. Kısa dönem ikamet izinlerinde sınırlı bir azalma gözlemlenirken öğrenci ve aile ikamet izinleri artış eğilimi göstermiştir. Diğer ikamet izni türlerinde ise hafif bir düşüş kaydedilmiştir. Bu durum en fazla ikamet izinli yabancı nüfusa sahip üç ilimiz İstanbul, Antalya ve Ankara’ya da yansımıştır.

Geçen aya kıyasla, düzensiz göçmen sayısında azalma gözlemlenirken, göçmen kaçakçılığı vaka sayısında artış kaydedilmiştir.

Geçici koruma altındaki Suriyelilerin toplam sayısındaki azalma devam etmektedir. Bu durum, en yoğun Suriyeli nüfusu barındıran illerimiz İstanbul, Gaziantep ve Şanlıurfa’daki oranlara da yansımıştır. Benzer biçimde; cinsiyet ve yaş gruplarına göre değişime bakıldığında, aynı düşüş eğilimi gözlenmektedir. Üçüncü ülkelere yerleştirilen Suriyeli sayısında önceki aya göre düşüş kaydedilmiştir.