AB’nin en üst mahkemesi, İtalya’nın Arnavutluk merkezli göçmen gözaltı merkezlerini kullanmasına karşı çıkarak, başka bir ülkeyi sığınmacılar için ‘güvenli’ ilan edemeyeceğine hükmetti.

Avrupa Adalet Divanı (AAD), hükümetin Bangladeş’i “güvenli menşe ülke” olarak tanımlamasını kabul etmeyen İtalyan mahkemesinin kararına sahip çıktı. Bu tanımlama, sığınmacıların başvuruları incelenirken sınır dışı edilmelerine ve gözaltına alınmalarına izin veriyor.

Kararda, bu tanımlamaların yargı denetimine açık olması ve açık, erişilebilir kanıtlarla desteklenmesi gerektiği vurgulandı. Karara göre, belirli hassas gruplar için güvenli olmayan bir ülke “güvenli” olarak nitelendirilemez.

Dava, İtalyan yetkililer tarafından denizde kurtarılan ve İtalya’nın iki açık deniz işlem merkezi inşa ettiği Arnavutluk’a transfer edilen iki Bangladeş vatandaşı tarafından başlatıldı.

Burada göçmenler İtalyan topraklarındaymış gibi iltica başvurusunda bulunabiliyor, ancak sadece İtalya’nın “güvenli” kabul ettiği ülkelerden geliyorlarsa bu geçerli. Güvenli olmayanların ise sığınma talepleri değerlendirilirken İtalya’da kalmalarına izin verilmesi gerekiyor.

İtalya, Ekim 2024’te “güvenli” ülkeler listesini Bangladeş, Mısır ve diğerlerini de kapsayacak şekilde güncelledi. Bu adım, bazı kişilerin bu ülkelerde karşılaşabileceği tehditleri göz ardı ettiği için eleştirildi.

Bangladeş vatandaşları itiraz edince, İtalyan mahkemesi “güvenliğin” nasıl değerlendirildiği konusunda şeffaflık sağlanmadığı gerekçesiyle davayı AAD’a gönderdi.

Roma geri adım attı

Başbakan Giorgia Meloni liderliğindeki İtalya’nın sağcı hükümeti, AB mahkemesini “aşırıya kaçmakla” ve ulusal egemenliği baltalamakla suçlayarak karara tepki gösterdi. Hükümet yaptığı açıklamada, AAD’nın derinlemesine hükümet soruşturmaları yerine bireysel yargıçların görüşlerine öncelik verdiğini savundu.

Roma, kararın yasadışı göçle mücadele ve sınırları koruma kabiliyetini zayıflattığını iddia ediyor.

Karara rağmen İtalya’nın Arnavutluk’a yönelik sınır dışı uygulamaları şimdilik devam edecek. Yetkililer o zamandan bu yana Arnavutluk’taki merkezlerin rolünü, sığınma talepleri reddedilen göçmenleri de kapsayacak şekilde yeniden tanımladı. Mahkeme kararı İtalyan yargıçlar için bir kazanım olarak görülse de hükümet politikası üzerinde kısa vadeli etkisi sınırlı.

İtalya’nın Arnavutluk merkezleri aylık 3 bin kişi hedeflemesine rağmen şu an itibariyle sadece birkaç düzine kişiyi barındırıyor.

Buralar aynı zamanda pahalı: Bari’deki Aldo Moro Üniversitesi’nin yakın tarihli bir araştırmasına göre, Sicilya’daki benzer merkezlerde sadece 21 bin euroya kıyasla Arnavutluk’taki her bir yer 153 bin euronun üzerinde.

Kaynak: EURONEWS TÜRKÇE – https://tr.euronews.com/my-europe/2025/08/01/avrupa-adalet-divani-italyanin-gocmen-politikalarina-karsi-karar-verdi