AB sınır koruma ajansının personel ve kaynaklarının uzun vadede arttırılması için yeni bir mevzuat hazırlanacak. Son Frontex reformu, 2019 sonunda yürürlüğe girmişti.

Avrupa Komisyonu sözcüsü Euronews’e yaptığı açıklamada, Avrupa Komisyonu’nun 2026 yılında Avrupa Birliği’nin sınır koruma ajansı Frontex’in varlığını, rolünü ve sorumluluklarını güçlendirmek amacıyla reform yapmak için yeni bir mevzuat önereceğini belirtti.

Sözcü, “Komisyon Frontex’i güçlendirmeyi, sınır güvenliğini daha da arttırmayı ve gelişen tehditler karşısında AB iş birliğini güçlendirmeyi amaçlıyor,” dedi.

Göç ve sınır yönetimi, ana akım siyasi tartışmaların odağında yer almaya devam ederken Frontex AB ülkeleri için giderek daha önemli bir kurum haline geliyor.

Ajans, göçmenlerin geçişi için AB sınırlarını yönetirken, aynı zamanda çok çeşitli malların yasa dışı ticaretiyle bağlantılı sınır ötesi suçlarla da mücadele ediyor.

Ajansın icra direktörü Hans Leijtens Euronews’e verdiği demeçte, “Frontex daha çok bir bilgi merkezi, bir koordinasyon mekanizması olarak başladı ve ancak 2019’da [Frontex’in] yetkileri uygulanabilir hale geldi,” dedi. “Yani sadece altı yıl önce üye ülkeler arasında bir merkez olmaktan çıkıp üniformalı, silahlı, Avrupalı personele sahip olduk.”

Merkezi Varşova’da bulunan ajans, AB üyesi ülkelere personel, kaynak ve ekipman sağlayarak sınırlarını yönetme konusunda destek oluyor. Sahada, son yetki döneminde onaylanan bir grup yasa olan Göç ve İltica Paktı gibi AB kurallarının uygulanmasına yardım ediyor. Frontex ayrıca geçici iş birliği anlaşmaları yoluyla AB üyesi olmayan ülkelerle de temaslarda bulunuyor.

Yeni reformla birlikte personel, kaynak ve sınır kontrol ekipmanlarında önemli bir artışın yanı sıra AB üyesi olmayan ülkelerdeki sınır yönetimi mevzuatı ve operasyonel destek konularında ajansa daha fazla rol verilmesi öngörülüyor.

Geri dönüşlerdeki rol

Avrupa Komisyonu Şubat ayında göçmenlerin geri gönderilmesiyle ilgili yeni bir mevzuat ortaya koydu. Euronews tarafından görülen bir belgeye göre, yasanın yayınlanmasından önce, bazı AB ülkeleri Frontex’e geri dönüşlerde önemli bir rol verme ve potansiyel olarak AB üyesi olmayan ülkelerde daha geniş bir varlık gösterme isteklerini dile getirdi.

Frontex’in geri dönüşlerdeki rolü yeni reformunun bir parçası olabilir. Şu anda ajans, bir AB ülkesi talep ettiğinde, reddedilen sığınmacıları veya kalma hakkı olmayan yabancı kişileri geri göndermek için ‘operasyonel ve teknik destek’ sağlayabilir.

Frontex’in ajanları sürecin farklı aşamalarına dahil olabilirler, hem geri dönüş ‘gönüllü’ olduğunda (geri dönen kişi ticari bir uçuşta normal bir yolcu olarak seyahat eder) hem de ‘zorunlu’ olduğunda (geri dönen kişi bir uçağa bindirilir ve menşe ülkesine kadar eşlik edilir).

Ajansın icra direktörü Hans Leijtens, “İnsanları geri gönderdikten sonra, insanların hayatlarını yeniden kurmalarına yardımcı olmayı amaçlayan bir geri dönüş sonrası programımız var. Bunun için de Avrupa Frontex fonlarıyla bizim adımıza bu işi yapmaları için STK’ları görevlendiriyoruz,” dedi.

Frontex 2022 yılında yüzde 40’ı gönüllü olarak geri dönen 24 bin 850 kişinin geri dönüşünü destekledi. STK Statewatch’a göre, 2023 yılında katılım oranı yüzde 58’e yükseldi.

Artan personel

Yapılan reform ile 2019 yılında, 2027 yılına kadar personelin 10 bin memura çıkarılmasını onaylandı.

Leijtens, “Şu anda hâlâ yapılanma aşamasındayız, dolayısıyla 2027’de 10 bin [ajanımız] olmalı ve 2028’de konuşlandırılmalı. Bu da üç kategoriden oluşuyor: Kendi Frontex personelimiz, üye devletlerden kısa süreli geçici görevlendirmeler ve uzun süreli geçici görevlendirmeler. Bunun 3 bini Frontex’in kendi personeli olmalıdır,” dedi.

Ajansın web sitesine göre, Frontex’in 2023’te toplam 2 bin 100’den fazla personeli olacaktı. Ancak bu sayı son yıllarda önemli ölçüde arttı.

Frontex sözcüsü, şu anda Frontex’in 8 bin görevlisi olduğunu ve bunların bin 500’ünün doğrudan ajans tarafından istihdam edildiğini, geri kalanının ise kısa ve uzun süreli görevlendirmelerle üye devletlerin personeli olduğunu söyledi.

Yeni reformla birlikte personel sayısı hızla artacak. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, 2027 hedefine göre ajans personelinin üç katına çıkarılmasını önerdi. Bu da 30 bin memura kadar bir hedef anlamına geliyor. Ancak Avrupa Komisyonu sözcüsü Euronews’e yaptığı açıklamada, Frontex’in bu sayıya ne zaman ulaşacağı konusunda bir son tarih verilmeyeceğini söyledi.

Frontex sözcüsü, sayılar hakkında yorum yapması istendiğinde, “Herhangi bir detayı tartışmak için çok erken,” dedi.

Kaynak: Euronews Türkçe

Haber Linki: https://tr.euronews.com/my-europe/2025/04/25/avrupa-birligi-frontexi-2026da-yeniden-reforme-etmeye-hazirlaniyor